અમદાવાદ, 16 ઓગસ્ટ, ઈસરોનો લેટેસ્ટ અર્થ ઓબ્ઝર્વેશન સેટેલાઈટ ‘ઈઓએસ-08’ આજે શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી 0917 કલાકે સ્મોલ સેટેલાઈટ લોન્ચ વ્હીકલ (એસએસએલવી)-ડી3 દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.
સરકારી સૂત્રોએ જણાવ્યું કે ઇઓએસ-08 મિશનના મુખ્ય હેતુઓમાં એક માઇક્રોસેટેલાઇટની ડિઝાઇન અને વિકાસ કરવો, માઇક્રોસેટેલાઇટ બસ સાથે સુસંગત પેલોડ ઉપકરણો બનાવવા અને ભવિષ્યના ઓપરેશનલ સેટેલાઇટ્સ માટે જરૂરી નવી ટેકનોલોજીનો સમાવેશ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
માઇક્રોસેટ/આઇએમએસ-1 બસ પર નિર્મિત ઇઓએસ-08 ત્રણ પેલોડનું વહન કરે છેઃ ઇલેક્ટ્રો ઓપ્ટિકલ ઇન્ફ્રારેડ પેલોડ (ઇઓઆઇઆર), ગ્લોબલ નેવિગેશન સેટેલાઇટ સિસ્ટમ-રિફ્લેક્ટોમેટ્રી પેલોડ (જીએનએસએસ-આર) અને એસઆઇસી યુવી ડોસિમીટર. ઇઓઆઇઆર પેલોડને સેટેલાઇટ-આધારિત સર્વેલન્સ, ડિઝાસ્ટર મોનિટરિંગ, પર્યાવરણીય નિરીક્ષણ, આગની તપાસ, જ્વાળામુખીની પ્રવૃત્તિ નિરીક્ષણ અને ઔદ્યોગિક અને પાવર પ્લાન્ટ ડિઝાસ્ટર મોનિટરિંગ જેવી એપ્લિકેશન્સ માટે દિવસ અને રાત એમ બંને દરમિયાન મિડ-વેવ આઇઆર (એમઆઇઆર) અને લોંગ-વેવ આઇઆર (એલડબલ્યુઆઇઆર) બેન્ડમાં પીક્ચર કેપ્ચર કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.
જીએનએસએસ-આર પેલોડ દરિયાઇ સપાટીના પવન વિશ્લેષણ, માટીના ભેજનું મૂલ્યાંકન, હિમાલયના પ્રદેશ પર ક્રાયોસ્ફિયર અભ્યાસ, પૂરની શોધ અને આંતરિક વોટરબોડી ડિટેક્શન જેવા એપ્લિકેશન્સ માટે જીએનએસએસ-આર-આધારિત રિમોટ સેન્સિંગનો ઉપયોગ કરવાની ક્ષમતા દર્શાવે છે. દરમિયાન, એસઆઇસી યુવી ડોસિમીટર ગગનયાન મિશનમાં ક્રૂ મોડ્યુલના વ્યૂપોર્ટ પર યુવી વિકિરણનું નિરીક્ષણ કરે છે અને ગામા કિરણોત્સર્ગ માટે હાઇ-ડોઝ એલાર્મ સેન્સર તરીકે કાર્ય કરે છે.
અવકાશયાન મિશન રૂપરેખાંકન સર્ક્યુલર લો અર્થ ઓર્બિટ (LEO)માં 475 કિલોમીટરની ઊંચાઈએ 37.4°ના ઝુકાવ સાથે કામ કરવા માટે તૈયાર છે, અને તેની મિશન લાઇફ 1 વર્ષ છે. આ ઉપગ્રહનું દ્રવ્યમાન આશરે 175.5 કિલોગ્રામ છે અને તે લગભગ 420 વોટની શક્તિ ઉત્પન્ન કરે છે. તે એસએસએલવી-ડી3 પ્રક્ષેપણ યાન સાથે જોડાયેલું છે.
ઇઓએસ-08 સેટેલાઇટ મેઇનફ્રેમ સિસ્ટમમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ દર્શાવે છે જેમ કે ઇન્ટિગ્રેટેડ એવિઓનિક્સ સિસ્ટમ, જે કોમ્યુનિકેશન, બેઝબેન્ડ, સ્ટોરેજ અને પોઝિશનિંગ (સીબીએસપી) પેકેજ તરીકે ઓળખાય છે, જે બહુવિધ કાર્યોને એક જ, કાર્યક્ષમ એકમમાં જોડે છે. આ સિસ્ટમને કોમર્શિયલ ઓફ-ધ-શેલ્ફ (COTS) કમ્પોનન્ટ્સ અને મૂલ્યાંકન બોર્ડનો ઉપયોગ કરીને કોલ્ડ રીડન્ડન્ટ સિસ્ટમ્સ સાથે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે, જે 400 જીબી ડેટા સ્ટોરેજને ટેકો આપે છે. વધુમાં, સેટેલાઇટમાં પીસીબી (PCB) સાથે જોડાયેલી સ્ટ્રક્ચરલ પેનલ, એમ્બેડેડ બેટરી, માઇક્રો-ડીજીએ (ડ્યુઅલ ગિમ્બલ એન્ટેના), એમ-પીએએ (ફેઝ્ડ એરે એન્ટેના) અને ફ્લેક્સિબલ સોલર પેનલનો સમાવેશ થાય છે, જે દરેક ઓનબોર્ડ ટેકનોલોજી નિદર્શન માટે મુખ્ય ઘટકો તરીકે સેવા આપે છે.
આ ઉપગ્રહ તેના એન્ટેના પોઇન્ટિંગ મિકેનિઝમ્સમાં લઘુચિત્ર ડિઝાઇનનો ઉપયોગ કરે છે, જે પ્રતિ સેકંડ 6 ડિગ્રીની પરિભ્રમણ ઝડપ હાંસલ કરવા અને ±1 ડિગ્રીની પોઇન્ટિંગ ચોકસાઇ જાળવવા માટે સક્ષમ છે. લઘુચિત્ર ફેઝ્ડ એરે એન્ટેના સંચાર ક્ષમતામાં વધુ વધારો કરે છે, જ્યારે ફ્લેક્સિબલ સોલર પેનલ ફોલ્ડ કરી શકાય તેવી સોલર પેનલ સબસ્ટ્રેટ, જીએફઆરપી ટ્યુબ અને સીએફઆરપી હનીકોમ્બ જડ એન્ડ પેનલનો સમાવેશ કરે છે, જે સુધારેલ વીજ ઉત્પાદન અને માળખાકીય અખંડિતતા પૂરી પાડે છે. પાયરોલિટીક ગ્રેફાઇટ શીટ ડિફ્યુઝર પ્લેટ, જે તેની 350 W/mKની ઊંચી ઉષ્મીય વાહકતા માટે જાણીતી છે, તે દ્રવ્યમાન ઘટાડે છે અને વિવિધ ઉપગ્રહ કાર્યોમાં તેનો ઉપયોગ શોધી કાઢે છે. તદુપરાંત, ઇઓએસ-08 મિશન હિંજ-આધારિત ફિક્સરનો ઉપયોગ કરીને હાઉસકીપિંગ પેનલ્સને સંકલિત કરવાની નવી પદ્ધતિ અપનાવે છે, જે એસેમ્બલી, ઇન્ટિગ્રેશન અને ટેસ્ટિંગ (એઆઇટી) તબક્કાના સમયગાળામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરે છે.
વધારાની નવીન યોજનાઓનો સમાવેશ કરીને ઇઓએસ-08 મિશન એક્સ-બેન્ડ ડેટા ટ્રાન્સમિટર્સ માટે પલ્સ શેપિંગ અને ફ્રિક્વન્સી કમ્પેન્સેટેડ મોડ્યુલેશન (એફસીએમ)નો ઉપયોગ કરીને એક્સ-બેન્ડ ડેટા ટ્રાન્સમિશન મારફતે સેટેલાઇટ ટેકનોલોજીમાં સુધારો કરે છે. સેટેલાઇટની બેટરી મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ એસએસટીસીઆર (SSTCR) આધારિત ચાર્જિંગ અને બસ નિયમનનો ઉપયોગ કરે છે, જેમાં ક્રમશઃ 6 હર્ટ્ઝની આવૃત્તિએ તારનો સમાવેશ થાય છે અથવા તેને બહાર કરે છે.
આ મિશનનો સ્વદેશીકરણનો પ્રયાસ તેની સોલાર સેલ ફેબ્રિકેશન પ્રક્રિયાઓ અને માઇક્રોસેટ એપ્લિકેશન્સ માટે નેનો-સ્ટાર સેન્સરના ઉપયોગથી સ્પષ્ટ થાય છે. વધુમાં, ઇનર્શિયલ સિસ્ટમને રિએક્શન વ્હીલ આઇસોલેટર્સથી ફાયદો થાય છે જે કંપનને ઓછું કરે છે અને ટીટીસી (TTC) અને એસપીએસ (SPS) એપ્લિકેશન્સ માટે સિંગલ એન્ટેના ઇન્ટરફેસનો ઉપયોગ થાય છે. COTS ઘટકોના ઉષ્મીય ગુણધર્મોનું સંચાલન કરવા માટે એએફઇ બીજીએ, કિન્ટેક્સ એફપીજીએ, જર્મેનિયમ બ્લેક કેપ્ટન અને એસટીએમેટ (સી-અલ એલોય) બ્લેક કેપ્ટન જેવા પદાર્થોનો ઉપયોગ કરીને થર્મલ મેનેજમેન્ટમાં વધારો કરવામાં આવે છે. આ મિશનમાં ઓટો-લોન્ચ પેડ ઇનિશિયલાઇઝેશન ફીચરનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે, જે નવીન મિશન મેનેજમેન્ટ પ્રત્યેની તેની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.